ضرورت و رویکردهای برنامه ریزی منطقه ای
ضرورت و رویکردهای برنامه ریزی منطقه ای
بخشی از مطالب:
ویژگی های اصول پایه ای سازماندهی فضایی کلان شهرها و منطقه ای بر اساس
الزاماتجامعه اطلاعاتی نسبت به ویژگی های عصر صنعت دارای تفاوت های بنیادی
هستند. همچنین اصلی ترین مانع توسعه منطقه ای در کشور به نظام برنامه ریزی
به روز نشده آن باز می گردد. تمرکز گرایی، بخشی نگری، کمبود نیروی متخصص،
فقدان فرهنگ برنامه ریزی و جامعه اطلاعاتی محدود از جمله ویژگی های این
نظام برنامه ریزی می باشد. حکمروایی خوب منطقه ای، توسعه همگون و متعادل و
نیز درک کافی از اهمیت و ضرورت برقراری نظام مطلوب مدیریت و برنامه ریزی،
موثرترین برنامه ریزی فضایی را ممکن می سازد.
فرایندی است منظم، هدفمند و سیستماتیک که در جهت تنظیم و هماهنگ کردن
برنامه های مختلف اقتصادی- اجتماعی با نیازها و امکانات محلی و تأمین رفاه
جوامع بشری و رسیدن به عدالت اجتماعی و توسعه پایداربا توجه به نیازها
وظرفیت های منطقه ای
برنامهریزی فضایی به مثابه ” روشهای مورد عمل توسط بخش عمومی برای تاثیرگذاری بر توزیع آتی فعالیتها در فضا تعریف شده است
برنامه ریزی فضائی (Spatial Planning ) فرایندی است برای اثرگذاری بر توزیع
فعالیت ها در فضای آتی توسط بخش های دولتی وعمومی؛ در واقع عبارتست از
مورد توجه قراردادن آنچه می توان و باید در جائی برای منافع همگانی انجام
داد.
”منطقه“ بنا بر صفتی مشترک
)منطقه همگون (Homogenous
یا بنا بر روابط عملکردی) منطقه
عملکردی (Functional یا بنا بر
حیطه اعمال قدرت مدیریتی
)منطقه اداری-
(Administrative قرارداد و
تعریف می شود. منطقه، فضایی
است با محتوای مشخص که
کالبدی هویت یافته داشته باشد.
توزیع منصفانه فضای توسعه
حفاظت محیط زیست، تعادل اکولوژیک و زیست پذیری
یکپارچگی سرمایه های موجد توسعه و ”خوشبختی مردم“
هماهنگی افقی (میان بخشی)و عمودی (ملی/ منطقه ای/ فضائی) بر بستر قلمرو جغرافیایی مشخص
حفظ هویت های فضائی به همراه تقویت وحدت ملی
برقراری پیوندهاوهمبستگی فضائی برای ایجاد مزیت های رقابتی
ایجاد چشم انداز آرمانشهری و بسیج اجتماعی برای تحقق آن
تخصیص بهینه منابع نه صرفا برای رشد اقتصادی،بلکه عدالت اجتماعی ، حفاظت محیط زیست و در مجموع برای پایداری.
عدالت اجتماعی با توزیع نسبی حقوق، منابع و ایجاد فرصت برابر در جامعه که ناگزیر در فضا تجلی می یابد.
انگلستان به عنوان کشورپیشرو درانقلاب صنعتی، برنامه ریزی منطقه ای را
(حدود ربع اول قرن ۲۰ ) برای مهار و هدایت اثرات رشد اقتصادی ناشی از
انقلاب صنعتی درمحیط آغاز کرد:
تصویب اولین قانون در سال ۱۹۳۴ برای توزیع فضائی فعالیتهای اقتصادی به سوی
نواحی عقب مانده در سطح کشور و پایه سیاست گذاری منطقه ای ،
وضع قانون در سال ۱۹۴۵ برای هدایت صنایع به سوی نواحی متروکه،
تهیه طرح منطقه شهری لندن توسط آبرکرمبی در سال ۱۹۴۴،
دو اقدام مهم در ارتباط با توسعه منطقه ای (بعد از دهه ۱۹۶۰)
۱) راهبرد قطب رشد : برای مناطق عقب مانده کشور
۲) ایجاد شوراهای اقتصاد منطقه ای برای هماهنگی و سیاستگذاری