پاورپوینت طراحی اقلیمی بررسی اقلیمی ابنیه
بخشی از مطالب:
سلسله مراتب طراحی اقلیمی در یک منطقه نقش زیادی در شرایط آسایش محیطی
دارد. این موضوع در مناطقی با اقلیم خاص از اهمیت بیشتری برخوردار است. در
میان عوامل اقلیمی، جریان باد نقش بسیار مهمی در شکل‌دهی به فرم شهر دارد.
عوامل اقلیمی
یک امر کلی که تقریباً در رابطه با کلیه ساختارهای سنتی ایران صدق می‌کند،
همگونی آنها و محیط مسکونی با عوامل اقلیمی است. این مطلب را درسواحل دریای
خزر، کرانه خلیج فارس و دریای عمان، دامنه قلل مرتفع و حاشیه کویر مرکزی
می‌توان به وضوح مشاهده نمود. بافت شهری، فرم بنا و نوع مصالح در هر یک از
این مناطق در تطبیق کامل با شرایط اقلیمی می‌باشند.
عواملی که بر شرایط اقلیمی یک منطقه تأثیر می‌گذارد شامل زاویه تابش
خورشید، عرض جغرافیایی یعنی دوری یا نزدیکی از خط استوا، شدت جریان و جهت
بادهای فصلی، وجود آب،رطوبت گیاه در منطقه و بالاخره ارتفاع از سطح دریا و
ناهمواریهای سطح زمین است که در اینجا اهمیت هر یک توضیح داده خواهد شد.
۱ـ خورشید
کره زمین دارای محور دوران ثابتی است که نسبت به خط عمود بر صفحه گردش زمین
به دور خورشید ْ۵/۲۳ درجه انحراف دارد. از آنجائیکه این انحراف محور، نقاط
مختلفی از کره زمین را در فصول مختلف مقابل خورشید قرار می‌دهد، لذا حرارت
و آب و هوای کره زمین درهر منطقه بنابر زاویه تابش خورشید نسبت به زمین
فرق می‌کند و این مطلب باعث ایجاد فصول مختلف در هر ناحیه از کره ارض
می‌شود. (شکل ۱)
در اول دیماه نقطه جنوبی محور یعنی قطب جنوب رو به خورشیداست و نیمکره
جنوبی در فصل تابستان قرار می‌گیرد. در اول فروردین و اول مهرماه نقاط
جنوبی و شمالی محور نسبت به خورشید به صورت موازی قرار می‌گیرند و شب و روز
در هر دو نیمکره مساوی هستند. یعنی دوازده ساعت روز و دوازده ساعت شب
می‌باشد. در این حالت هر دو نیمکره نسبت به خورشید اعتدال قرار دارند که
یکی در «اعتدال بهاری» و دیگری در «اعتدال پائیزی» است. دراول تیرماه نقطه
شمالی محور یعنی قطب شمال رو به خورشید است و نیمکره شمالی در فصل تابستان و
نیمکره جنوبی در فصل زمستان می‌باشد که اولی را «انقلاب تابستانی» و دومی
را «انقلاب زمستانی» گویند.
به دلیل انحراف محور زمین، زاویه تابش آفتاب نسبت به زمین و همچنین مکان
طلوع و غروب آفتاب در فصول مختلف فرق می‌کند. (شکل ۲) به عنوان مثال در
شهر تهران آفتاب در زمستان از سمت جنوب شرقی طلوع و در جنوب غربی غروب
می‌کند. جهت مشخص نمودن موقعیت خورشید در ساعات مختلف روز و فصول گوناگون،
باید زاویه تابش و جهت تابش آفتاب مشخص باشد.
زاویه تابش: زاویه‌ای است که شعاع تابش خورشید با سطح افق می‌سازد (از صفر تا نود درجه)
جهت تابش: زاویه‌ای است که تصویر شعاع تابش خورشید بر روی زمین با خط شمال و
جنوب می‌سازد. شمال صفر درجه و جنوب صد و هشتاد درجه در نظر گرفته شده است
(شکل ۲-۱).
زاویه تابش آفتاب در زمستان کمتر و در تابستان بیشتر است. برای شهر تهران
که در نیمکره شمالی واقع شده، زاویه تابش آفتاب هنگام ظهر در ماههای مختلف
سال مطابق جدول ۱ می‌باشد.
قرار دادن اکثر بازشوها و پنجره‌های بزرگ در قسمت جنوبی ساختمان و حفاظت از
این پنجره‌ها در مقابل آفتاب تابستان به وسیله سایه‌بان و یا ایوان از
خصوصیات اکثر ساختمانهای سنتی و جدید ایران است.
توجه به دیوار جنوبی ساختمان و استفاده از انرژی خورشیدی برای تأمین حرارت
در ساختمان اساس کار بناهایی است که به نام «ساختمانهای خورشیدی» معروف
است. تحقیق و مطالعه بر روی اینگونه ابنیه درسنوات اخیر بسیار گسترش یافته و
در کشورهای غربی تعداد زیادی از این قبیل ساختمانها احداث شده است.
۲ـ۱ـ بـــاد
اختلاف درجه حرارت و فشار هوا، به علاوه دوران کره زمین باعث جابجایی هو و
در نتیجه باد می‌شود. به دلیل اینک باد با خود ابرهای باران‌زا و باران که
لازمه حیات است را به ارمغان می‌آورد، بدون وجود باد، زندگی در روی کره
زمین برای بشر غیر ممکن است.
در ایران ابرهای باران‌زا از طرف دریای مدیترانه و اقیانوس هند می‌آیند.
جریان باد دیگری هم از سمت شمال می‌وزد که با خود سرمای زیاد به همراه
دارد. در جنوب ایران بادهای صحرایی عربستان می‌وزد که مانع تجمع ابرهای
باران‌خیز در این منطقه می‌شود.
